RODZAJE KŁADEK
Pojęcie UKŁAD LIN NOŚNYCH I WIESZAKÓW obejmuje zarówno przestrzenne rozmieszczenie tych elementów w kierunku poprzecznym do osi przęsła, jak i w kierunku podłużnym. Odmienne zasady stosuje się w kierunku podłużnym dla mostów wiszących i podwieszonych. Podobnie jak w przypadku pylonów, o układzie lin i wieszaków można mówić jedynie w przypadku mostów wiszących i podwieszonych.
Układ centralny
Liny nośne łączą szczyt pylonu z osią pomostu. Rozwiązanie stosowane jedynie w przypadku mostów podwieszonych, oraz pylonów A-kształtnych,
Y-kształtnych i obu rodzajów drążkowych.
Układ równoległy
Pary lin nośnych lub lin i wieszaków łączące położone po bokach szczyty pylonów z krawędziami pomostu. Rozwiązanie stosowane zarówno dla
mostów wiszących jak i podwieszonych, oraz pylonów H-kształtnych, w formie ramy portalowej i dwu słupów utwierdzonych. Korzystne ze względu
na największą sztywność na skręcanie.
Układ zbieżny
Pary lin nośnych łączące położony centralnie szczyt pylonu z krawędziami pomostu. Rozwiązanie stosowane głównie w przypadku mostów
podwieszonych, oraz pylonów A-kształtnych, Y-kształtnych i obu rodzajów drążkowych.
Układ rozbieżny
Pary lin nośnych i wieszaków łączą krawędzie przęsła z rozsuniętymi na boki szczytami pylonu. Rozwiązanie stosowane w przypadku mostów
wiszących i pylonów V-kształtnych. Liny nośne i wieszaki współuczestniczą w przenoszeniu (oprócz sił pionowych) także i części sił
poziomych (np. od parcia wiatru) w większym stopniu, niż w przypadku układu zbieżnego.
Stosowanie układu nośnego w trzech płaszczyznach (w osi pomostu i na jego krawędziach) nie przyjęło się. Zaważyły tu względy estetyczne - niekorzystny widok krzyżowania się ze sobą wielu lin podczas obserwacji mostu pod kątem do jego osi.
Także i tutaj mamy do czynienia jedynie z podziałem orientacyjnym. Wzajemne położenie w przestrzeni pomostu i szczytów pylonów sprawia, że układ równoległy jest w rzeczywistości lekko zbieżny lub - częściej - lekko rozbieżny. Z oczywistych powodów nie jest jednak możliwe podanie żadnej granicznej wartości kąta nachylenia, rozgraniczającej układ równoległy od dwu pozostałych.
Układ harfowy
Wanty równoległe do siebie. Posiada duże walory estetyczne, ale w skutek zakotwienia want po długości pylonu
pojawiają się w nim momenty zginające i skręcające.
Układ wachlarzowy
Wanty nierównoległe, odległości między zakotwieniami w pomoście większe niż między zakotwieniami w pylonach. Momenty
zginające i skręcające wystąpią w pylonie podobnie jak poprzednio. Często stosowany z uwagi na walory estetyczne.
Układ promienisty
Wanty zbiegają się do jednego punktu. Bardzo korzystna praca pylonu i want, duża sztywność konstrukcji, zwłaszcza
w wypadku zakotwienia skrajnych want poza przyczółkami.
Układ gwiaździsty
Bardzo atrakcyjny estetycznie, posiada jednak wady układów harfowego i wachlarzowego. Część want pracuje w sposób niekorzystny,
na zbyt małym lub zbyt dużym pochyleniu w stosunku do przęsła.
Układ jodłowy
Bardzo atrakcyjny estetycznie, posiada jednak wady układów harfowego i wachlarzowego. Część want pracuje w sposób niekorzystny,
na zbyt małym lub zbyt dużym pochyleniu w stosunku do przęsła.
Układ z odciągiem
Połączenie jednego z powyższych układów want z jedną liną odciągową. Stosowany w mostach jednopylonowych,
zwykle przy pochyłym pylonie.
Układ mieszany
Stosowany w mostach jednopylonowych. Układ gwiaździsty pełni rolę odciągu, umieszczonego po stronie krótszego przęsła.
Po stronie dłuższego znajduje się jeden z pozostałych układów lin nośnych.
Czasami wyróżnia się, jako osobny układ, sytuację, gdy od pylonu odchodzi w każdą stronę po jednym kablu nośnym. Układ taki nazywa się monokablowym.
Wanty są zakotwione po długości przęsła co kilkanaście - kilkadziesiąt metrów. Czasami stosowane są wanty podwójne - para cięgien odległych od siebie o kilkanaście cm, pracująca jak jedna wanta.
Wieszaki równoległe
Najprostszy, najczęściej spotykany układ wieszaków. Historycznie najstarszy.
Wieszaki w układzie W
(kratownica Jawertha)
Układ wieszaków sztywniejszy od poprzedniego, spotykany w przypadku wieszaków w płaszczyznach
pochylonych. Rozwiązanie ciekawsze architektonicznie od poprzedniego.
Wieszaki w układzie X
Układ wieszaków o cechach podobnych do poprzedniego, rzadziej spotykany.
Oczywiście, także i tutaj fantazja projektanta nie napotyka ograniczeń.