RODZAJE KŁADEK

Strona niniejsza jest poświęcona jedynie kładkom CIĘGNOWO-PRĘTOWYMI, to znaczy takimi, w których cięgna grają istotną rolę konstrukcyjną.
PRĘTEM określa się element wydłużony, pracujący na zginanie, ścinanie i ściskanie lub rozciąganie. Prętem jest więc drewniana belka, na której opiera się sufit w drewnianej chatynce, ale też potężna, żelbetowa belka, podtrzymująca przęsło mostu też jest prętem. Prętami są stalowe elementy, z których wykonano słupy wysokiego napięcia, czy też słupy trakcji kolejowej i tramwajowej. Wszelkiego rodzaju kolumny i słupy, podtrzymujące stropy, to też pręty.
CIĘGNO to z kolei element wstępnie napięty, to znaczy taki, który w trakcie montowania go w konstrukcji został w sposób celowy silnie rozciągnięty. Starając się powrócić do swego pierwotnego kształtu, będzie on przyciągał do siebie elementy, do których go zamocowano. Klasycznym przykładem cięgna jest lina. Z tego też powodu kładki cięgnowo-prętowe to po prostu kładki:

wstęgowe;
wiszące;
podwieszone, zwane też wantowymi;

MOSTY WSTĘGOWE są najstarszym typem mostów w ogóle. Już setki lat przed naszą erą w wielu regionach świata (Andy, Himalaje) wznoszono przeprawy w postaci lin o niewielkim zwisie, na których oparto pomost. Kładka taka ma postać wstęgi, luźno przewieszonej przez podpory. Idea ta powróciła przed kilkudziesięciu laty; wiele tego typu obiektów wzniesiono na terenie Czech.

Cechą charakterystyczną tej konstrukcji jest wyraźne wygięcie przęsła w dół; w przypadku dwu kolejnych rozwiązań przęsła są raczej poziome lub lekko wygięte w górę.

MOSTY WISZĄCE można uważać za konstrukcje powstałe w wyniku ewolucji mostów wstęgowych. Wiotki pomost został usztywniony przez system wieszaków i lin nośnych, przerzuconych przez dwa wysoko położone punkty, zazwyczaj szczyty specjalnie wzniesionych pylonów. Mosty te są niemal równie stare jak wstęgowe, jakkolwiek ich rozwój nastąpił dopiero w I połowie XIX wieku.

MOSTY PODWIESZONE (WANTOWE) są dużo młodsze. Teoretyczna idea ich konstrukcji narodziła się w pierwszej połowie XVII wieku, pierwszy zaś most powstał w 150 lat później. Prawdziwy rozkwit tych konstrukcji nastąpił jednak dopiero po II wojnie światowej (od 1956 r.). W przypadku mostów podwieszonych przęsło podwiesza się do systemu prostych lin, zwanych wantami, przekazujących obciążenia na pylon. Rozwiązanie takie jest o wiele korzystniejsze, niż poprzednie, niesie jednak ze sobą większe trudności techniczne w realizacji. Z tego też powodu mosty wiszące osiągają dwukrotnie większe rozpiętości przęseł (Akashi Kaikyo 1990 m.), niż podwieszone (Tatara 980 m.).

Niekiedy korzystanie z kładek dla pieszych jest prawdziwym wyzwaniem :-)



Zdjęcia dobrze oddają ideę kładek ciegnowo-prętowych: napięte, giętkie liny nośne przenoszą obciążenia, sztywne pręty (po lewej - deski) mogą pełnić rolę np. pomostu. Przy silnym napięciu liny nośnej jest ona w stanie przejąć obciążenie nawet sporym ciężarem (po prawej) bez ryzyka wystąpienia zbyt dużego ugięcia.